Vàng luôn là tài sản quý giá được nhiều người ưa chuộng không chỉ để trang sức mà còn để tích trữ tài sản. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có nhiều loại vàng khác nhau khiến người tiêu dùng đôi khi bối rối. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách phân biệt vàng ta và vàng tây một cách toàn diện và chính xác nhất.
Vàng ta là gì?
Vàng ta, còn được gọi là vàng 24K hoặc vàng 9999, là loại vàng có độ tinh khiết cao nhất trên thị trường. Tên gọi “vàng ta” xuất phát từ việc đây là loại vàng truyền thống được sử dụng tại Việt Nam từ lâu đời.
Đặc điểm của vàng ta:
- Độ tinh khiết: Chứa 99,99% vàng nguyên chất, chỉ có khoảng 0,01% là tạp chất
- Màu sắc: Màu vàng đậm, ánh kim rõ rệt
- Độ cứng: Mềm, dễ uốn cong và biến dạng khi tác động lực
- Tính chất vật lý: Dẫn điện và dẫn nhiệt tốt
- Công dụng phổ biến: Thường được dùng làm vàng miếng, thỏi vàng để tích trữ
Vàng tây là gì?
Vàng tây là hợp kim được tạo ra từ sự kết hợp giữa vàng nguyên chất và các kim loại khác như đồng, bạc, kẽm, niken… Tên gọi “vàng tây” xuất phát từ việc loại vàng này được du nhập từ phương Tây vào Việt Nam.
Các loại vàng tây phổ biến:
- Vàng 18K (750): Chứa 75% vàng nguyên chất (còn gọi là vàng 7 tuổi rưỡi)
- Vàng 14K (585): Chứa 58,5% vàng nguyên chất (vàng 5 tuổi 8)
- Vàng 10K (417): Chứa 41,7% vàng nguyên chất (vàng 4 tuổi)
Đặc điểm của vàng tây:
- Độ tinh khiết: Thấp hơn vàng ta, dao động từ 41,7% đến 75% tùy loại
- Màu sắc: Màu vàng nhạt hơn, có thể có nhiều màu sắc khác nhau (vàng, hồng, trắng) tùy vào kim loại pha trộn
- Độ cứng: Cứng và bền hơn vàng ta
- Tính chất vật lý: Chống trầy xước, chịu lực tốt hơn
- Công dụng phổ biến: Thường dùng để chế tác trang sức, nhẫn, dây chuyền, lắc…
Phân biệt vàng ta và vàng tây qua 8 tiêu chí chính
1. Về hàm lượng vàng
Loại vàng | Hàm lượng vàng |
---|---|
Vàng ta (24K) | 99,99% |
Vàng tây 18K | 75% |
Vàng tây 14K | 58,5% |
Vàng tây 10K | 41,7% |
Cách nhận biết: Vàng ta khi nhìn sẽ có màu vàng đậm đặc trưng, trong khi vàng tây có màu nhạt hơn, tùy vào hàm lượng vàng – càng nhiều tạp chất thì càng nhạt màu.
2. Về màu sắc
Vàng ta có màu vàng kim đậm thuần túy, không lẫn với màu sắc nào khác. Còn vàng tây có thể có nhiều màu sắc khác nhau:
- Vàng tây màu vàng: Khi pha trộn vàng với bạc và đồng
- Vàng tây màu hồng (rose gold): Khi pha trộn vàng với đồng nhiều hơn
- Vàng tây màu trắng (white gold): Khi pha trộn vàng với niken, palladium
3. Về độ cứng và khả năng chịu lực
Vàng ta rất mềm, dễ bị biến dạng khi tác động lực. Bạn có thể kiểm tra bằng cách nhẹ nhàng bóp hoặc ấn, vàng ta sẽ lõm xuống dễ dàng hơn.
Vàng tây cứng hơn, khó biến dạng và chịu được va đập tốt hơn. Đây là lý do vàng tây được ưa chuộng để làm trang sức đeo hàng ngày.
4. Về khả năng gia công
Vàng ta khó gia công thành các chi tiết nhỏ, tinh xảo do quá mềm. Khi làm nhẫn, dây chuyền bằng vàng ta thường chỉ có thiết kế đơn giản.
Vàng tây dễ gia công, tạo hình, có thể chế tác thành những mẫu trang sức phức tạp, tinh xảo với nhiều chi tiết. Vàng tây cũng dễ dàng gắn đá quý hơn.
5. Về giá trị
Với cùng khối lượng, vàng ta có giá trị cao hơn vàng tây do hàm lượng vàng nguyên chất cao hơn. Tuy nhiên, khi mua trang sức, vàng tây thường có giá cả hợp lý hơn, phù hợp với nhiều đối tượng hơn.
6. Về mục đích sử dụng
- Vàng ta: Chủ yếu dùng để tích trữ, đầu tư hoặc làm vàng miếng, vàng thỏi. Tại Việt Nam, vàng ta còn được dùng làm của hồi môn trong đám cưới hay làm quà tặng trong các dịp lễ tết.
- Vàng tây: Chủ yếu dùng để làm trang sức đeo hàng ngày như nhẫn, dây chuyền, lắc tay, bông tai… do có độ bền và tính thẩm mỹ cao.
7. Về độ bền theo thời gian
Vàng ta ít bị xỉn màu theo thời gian do có độ tinh khiết cao. Tuy nhiên, nó dễ bị trầy xước, biến dạng nếu sử dụng thường xuyên.
Vàng tây cứng và bền hơn, ít bị biến dạng, nhưng có thể bị xỉn màu theo thời gian do sự oxy hóa của các kim loại khác trong hợp kim. Đặc biệt, vàng tây cần được vệ sinh định kỳ để duy trì độ sáng bóng.
8. Về dấu hiệu nhận biết trên sản phẩm
- Vàng ta: Thường được đóng dấu “9999” hoặc “24K” hoặc “999.9”
- Vàng tây 18K: Được đóng dấu “750” hoặc “18K”
- Vàng tây 14K: Được đóng dấu “585” hoặc “14K”
- Vàng tây 10K: Được đóng dấu “417” hoặc “10K”
5 Cách kiểm tra vàng thật hay giả
Ngoài việc phân biệt vàng ta và vàng tây, việc kiểm tra vàng thật hay giả cũng rất quan trọng. Dưới đây là 5 cách đơn giản để kiểm tra:
1. Kiểm tra bằng nam châm
Vàng không bị hút bởi nam châm. Nếu sản phẩm bị nam châm hút mạnh, có khả năng đó là vàng giả hoặc có quá nhiều tạp chất.
2. Kiểm tra độ cứng
Vàng là kim loại mềm. Bạn có thể nhẹ nhàng cắn hoặc ấn móng tay lên bề mặt vàng. Nếu có vết lõm nhỏ, rất có thể đó là vàng thật.
3. Kiểm tra bằng giấm ăn
Nhỏ vài giọt giấm ăn lên bề mặt vàng. Vàng thật sẽ không bị đổi màu, trong khi vàng giả có thể chuyển sang màu xanh.
4. Kiểm tra bằng nước cường toan
Phương pháp này nên được thực hiện bởi chuyên gia. Nước cường toan sẽ phản ứng với các kim loại không phải vàng, tạo ra màu sắc khác nhau tùy vào thành phần.
5. Kiểm tra trọng lượng
Vàng có trọng lượng riêng cao hơn nhiều so với các kim loại thông thường. Bạn có thể so sánh trọng lượng sản phẩm vàng với một vật có cùng kích thước làm từ kim loại khác.
Nên chọn vàng ta hay vàng tây?
Lựa chọn giữa vàng ta và vàng tây phụ thuộc vào mục đích sử dụng của bạn:
Nên chọn vàng ta khi:
- Mục đích tích trữ, đầu tư dài hạn
- Muốn giữ giá trị tối đa theo thời gian
- Làm quà tặng trong các dịp quan trọng như cưới hỏi
- Không có nhu cầu đeo thường xuyên
Nên chọn vàng tây khi:
- Cần trang sức đeo hàng ngày
- Muốn có thiết kế đẹp, tinh xảo, đa dạng
- Cần sản phẩm bền, không dễ biến dạng
- Ngân sách hạn chế nhưng vẫn muốn có trang sức vàng chất lượng
Lời khuyên khi mua vàng
- Mua từ cửa hàng uy tín: Luôn chọn những cửa hàng vàng bạc có thương hiệu, uy tín trên thị trường.
- Kiểm tra kỹ sản phẩm: Quan sát kỹ màu sắc, trọng lượng, dấu hiệu đóng trên sản phẩm.
- Yêu cầu giấy tờ: Luôn yêu cầu hóa đơn, phiếu bảo hành hoặc giấy kiểm định kèm theo.
- So sánh giá: Tham khảo giá từ nhiều nơi trước khi quyết định mua.
- Tư vấn chuyên gia: Nếu là giao dịch lớn, hãy nhờ người có kinh nghiệm đi cùng.
Kết luận
Phân biệt vàng ta và vàng tây không quá khó nếu bạn nắm vững các đặc điểm cơ bản. Vàng ta có độ tinh khiết cao, màu vàng đậm, mềm và thường dùng để tích trữ. Trong khi đó, vàng tây có hàm lượng vàng thấp hơn, cứng và bền hơn, thích hợp làm trang sức đeo hàng ngày.
Việc lựa chọn loại vàng nào phụ thuộc vào mục đích sử dụng, ngân sách và sở thích cá nhân của bạn. Dù lựa chọn loại vàng nào, hãy nhớ mua từ những nơi uy tín và kiểm tra kỹ sản phẩm trước khi quyết định.
Bạn đã từng mua vàng ta hay vàng tây? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới!